In deze casus sta ik stil bij hoe het schrijfproces van mijn bundel Intens mens van waarde is geweest binnen mijn persoonlijkheidsontwikkeling. Daarbij verwijs ik kort naar de dynamismen uit de theorie van positieve desintegratie. Zoals: creatief instinct, waardenhiërarchie, positieve onaangepastheid en autotherapie. Onbenoemd herken je mogelijk ook zelfbewustzijn en een groeiend persoonlijkheidsideaal. Mijn eigen proces in een casus weergeven toont tevens het dynamisme ‘subject-object’. Ik beschouw mezelf van binnenuit (zelfreflectie op mentale en emotionele processen) én als het ware van ‘buitenaf’, ik zie welke persoon ik aan het worden ben in interactie met de buitenwereld en sla hierbij de onderzochte mentale en emotionele processen mede gade.
Intens mens is een verzameling lyrische reflecties op zingeving, emotionele ontwikkeling, begaafdheid en meer. De reflecties zijn over een periode van een jaar of drie à vier geschreven. Positieve desintegratie is hierbij een belangrijke doch onbenoemde inspiratiebron bij geweest. In mijn reflecties heb ik invloeden uit literatuur, wetenschap, psychologie, zelfonderzoek en lyriek samen willen brengen zonder de reflecties tot de één of de ander te willen reduceren. Enerzijds vroeg dit veel openhartigheid over persoonlijke processen als rode draad waarmee ik de verschillende invalshoeken aan elkaar spon. De terugkerende vraag was: wat lééft er emotioneel echt in mij en hoe vertaal ik dit creatief, op een wijze die ánderen aanspreekt en voor hen van waarde kan zijn? Anderzijds vroeg dit cognitieve integratie van vele leerprocessen – iets waar ik eerder nog niet ‘klaar’ voor was, waartoe mijn denken te gefragmenteerd en zelfzoekend was.
Zo’n twee jaar geleden herkende ik mijn ‘stem’ te hebben gevonden. Althans, de dominante stem die in Intens mens te lezen is, want uiteraard evolueert deze en leven er vele stemmen in mij. Ik heb altijd al willen schrijven en deed dat ook al heel lang. Twee jaar terug echter voelde ik van teen tot typende vingers aan toe dat ik een vorm, stijl en intentie had gevonden die ik ook werkelijke wilde materialiseren tot een boek.
In het proces naar dit ‘besluit’ toe, raakte mijn creatieve instinct – waarmee ik in deze context bedoel het inzetten van mijn creativiteit in de omgang met innerlijke conflicten – steeds meer verweven met een groeiende waardenhiërarchie. Naarmate mijn schrijfstem zich differentieerde en ik duidelijker herkende wat ik waarachtig vond om over te schrijven, kon ik deze ontwikkeling meer verbinden met een gevoel van verbinding en gedrevenheid richting de potentiële lezer. Steeds dieper voelde ik dat wat ik schrijf een dialoog is met een lezer, hén raakt en in beweging zet. Mijn reflecties werden meer openhartig, eerlijk en tegelijkertijd ging het steeds minder zelfgepreoccupeerd over mezelf. Ik vond mezelf steeds sneller al schrijvend terug en van daaruit kon ik innerlijke conflicten steeds vaker benaderen vanuit een geïntegreerd besef van waarden. Ik merkte dit ook aan de reacties op mijn blogs (publicaties van sommige reflecties uit de bundel Intens mens), de kwaliteit van herkenning die de teksten boden veranderden. Het positief onaangepast durven uiten van mijn intensiteit in het schrijven bleek voor anderen een uitnodiging zichzelf te zien en te laten zien. Zo raakte de zelfregulatie die ik in schrijven ervoer steeds losser te staan van eigen belang en kwam het steeds meer in scheppende verbinding met de levens van anderen te staan. Er desintegreerde iets en er ontstond een diepere vorm van integratie.
Tussentijds stelde ik mezelf de vraag wat voor schrijver ik wil zijn. En hoewel ik deze vraag best eng en zelfs hautain vond om te stellen, had ik daarbij een terugkerend, consistent antwoord waarin creativiteit, emotionele ontwikkeling en zelfexpressie samenkwamen. De schrijfstem werd ook een innerlijke begeleider, een punt van zwaartekracht, dat mij hielp op een bepaalde wijze te oriënteren in dierbare relaties, als psychologisch begeleider en als creator op andere vlakken. Ervaring bood me de bevestiging dat als ik deze stem toestond er te laten zijn, veelal allereerst op papier, ik deze stem ook elders in het leven zal durven leven.
De auto-therapeutische waarde die schrijven had, veranderde naar bewustwording van wie ik wilde zijn als mens, auteur en persoonlijkheid. Ik herkende dat ik lezers mee wil nemen in álle emotionele bewegingen van het leven. Dat ik hen hierbij heelheid wil spiegelen, een ontwikkelgerichte blik wil aanreiken, de continue wording dat we leven noemen voelbaar wil maken en ieder wil uitnodigen creatief en compassievol te denken en te doen. De schrijfstem die hierover verhaalt, durfde positief onaangepast te zijn door volmoedig toe te geven aan emotionele intensiteit, door het creëren van nieuwe woorden en het aangaan van pijnlijke thema’s, het lijden in mij en in toenemende mate ook elders de wereld, die ook ik als kwetsbaar mens liever vermijd.
Door te schrijven kon ik oefenen met het leven in alle complexiteit. De intensiteit die mij ertoe aanzette te schrijven, verweefde zich in bewust gekozen en afgekeurde woorden die tot zinnen werden en zinnen die een reflectie opmaakte, waarna alle reflecties tezamen een meer geïntegreerd zelfbesef en wereldbeeld weerspiegelden.
Ik durf met eerlijkheid te stellen dat het hele proces enorm rijk was aan de groeidynamiek die Dabrowski in zijn theorie heeft gevat. Levenskunst in de praktijk.
Ben je benieuwd naar de bundel Intens mens? Op deze pagina lees je hier meer over en kun je de bundel bestellen.